Hieronder vind je uitgebreide info over de cajón (aanschaf, onderhoud), samenspelen en meer.
Waar kan ik een cajón kopen?
Goede, uitgebreide en betrouwbare online winkels met goede service en ruilmogelijkheid zijn Thomann en Bax-shop (beiden hebben nieuwe en soms ook B-stock met korting). Bax-shop heeft ook echte winkels, o.a. in Amsterdam.
Voor tweedehands cajóns kun je terecht op sites als Marktplaats.nl.
Wat zijn goede cajónmerken?
– Schlagwerk (verkrijgbaar bij Thomann, klik hier)
– De Gregorio (verkrijgbaar bij Thomann, klik hier)
– Pepote (verkrijgbaar bij Thomann, klik hier)
Hoeveel kost een cajón?
– Basisklasse: tot 120 euro.
– Middenklasse: 120 tot 200 euro.
– Topklasse: vanaf 200 euro.
Let op: dit zijn indicaties, in de praktijk kan het verschillen.
Wat voor cajón kan ik het beste kiezen?
Dat hangt van je intentie en budget af.
Met basiscajóns kun je al leuk muziek maken; middenklasse cajóns klinken net wat mooier. Topklasse cajóns kies je als je echt serieus wilt spelen en een heel mooi, specifiek geluid zoekt.
Waar moet ik op letten als ik een cajón koop?
Er zijn een aantal dingen waar je op kunt letten:
– gedefinieerd geluid (mooie diepe bas en scherpe hoge klanken);
– bespeelbaarheid (hoe licht of zwaar een cajón speelt; keuze hangt af van je speelervaring, fysieke kracht en voorkeur);
– snaarsysteem (gitaarsnaren of een snarenmat, verstelbaar of niet-verstelbaar);
– afwerking (is de cajón gemaakt van goed materiaal en mooi afgewerkt?).
Probeer de cajóns in de winkel altijd allemaal uit, ook die van hetzelfde model (die kunnen nl. net weer even anders klinken). Bij Bax en Thomann kun je online bestellen, thuis uitproberen, en als het niet bevalt, ruilen.
Ben je een beginner, klein, en/of (nog) niet zo sterk of gevorderd, dan kan een lichter spelende cajón heel fijn zijn. Ben je gevorderd, groot, sterk en/of houd je van stevig spelen, dan is een zwaarder spelende cajón vaak geschikter.
Het helpt als je iemand anders op verschillende modellen laat spelen en er van een afstand naar luistert, en anderen naar jou laat luisteren terwijl je speelt.
Meestal voel en hoor je wel wat je voorkeur heeft.
Je kunt een cajón verder thuis altijd iets afstellen om hem (nog) beter te laten klinken, maar hij moet in de winkel/rechtstreeks uit de verpakking zeker al goed klinken.
Koop ook een (goede) beschermhoes als je hem veel gaat vervoeren.
Hoe zit het eigenlijk met die snaarsystemen? Wat kan ik (voor flamenco) het beste kiezen?
De meeste cajóns hebben snaren aan de binnenkant (gitaarsnaren of een snarenmat).
Je hebt ook cajóns zonder snaren die droog en houtachtig klinken (Peruaanse modellen), en met snaren die je los kunt koppelen voor zowel een snaarachtig als droog geluid (2-in-1 modellen).
Soms zitten er aan de binnenzijde ook belletjes voor een subtiel, extra geluidseffect.
In de flamenco wordt altijd een model met snaren gebruikt.
Als je er een kiest met gitaarsnaren, dan is het fijn wanneer deze verstelbaar zijn. Je kunt dat zien aan de aanwezigheid van bijv. inbusschroeven (meestal aan de boven- of onderzijde van de cajón), of aan speciale verstelknoppen (meestal aan de zijkant of binnenkant). Je kunt de snaren daarmee losser of strakker draaien en zo meer of minder snaregeluid creëren.
Ik zag laatst een bascajón. Is dat iets?
Een bascajón is een extra brede cajón, waardoor hij dieper en harder klinkt. Hierdoor is hij voor flamenco minder geschikt. Een gewone cajón klinkt uitgebalanceerder en subtieler en past hierdoor beter bij het geluid van de flamencogitaar.
Kan ik zelf een cajón bouwen? Is dat niet veel goedkoper?
Als je handig bent, het gereedschap ervoor hebt en er veel tijd in wilt steken, kun je je eigen cajón maken.
Hoeveel het kost hangt af van het materiaal en is niet altijd goedkoper; sommige mensen bouwen verschillende types cajóns, soms met verschillende houtsoorten, voor ze een cajón hebben waar ze tevreden over zijn.
Kijk rond op internet voor bouwtekeningen en tips, of schaf voor een paar tientjes een bouwpakket aan (bijv. van Schlagwerk of De Gregorio): hiermee bouw je een basiscajón die redelijk klinkt. Houd er rekening mee dat het aardig wat tijd kost om in elkaar te zetten, en dat je er specifieke gereedschappen en materialen voor nodig hebt, waaronder lak.
Vergt een cajón onderhoud?
Nee. Heel af en toe zul je hem misschien iets bij moeten stellen (zie hieronder).
Mijn cajón klinkt niet (meer) (zo) mooi. Kan ik daar nog wat aan veranderen?
Je kunt je cajón afstellen (zie volgende vraag).
Als dat niet (voldoende) helpt, kun je er, als je handig bent, nieuwe snaren of een nieuwe voorplaat op zetten.
Hoe stel je een cajón af?
Je kunt verschillende dingen doen om het geluid te beïnvloeden:
– Draai de snaren aan de binnenzijde (mits deze verstelbaar zijn), voorzichtig iets losser of iets vaster.
– Plak de snaren op verschillende plekken af met stukken tape. Sla telkens op het voorblad en verplaats de tape, om te kijken of het geluid er mooier door wordt. Sporttape van Hansaplast of isolatietape zijn hier erg geschikt voor.
– Plaats een stukje stof of dik rubber elastiek tussen de snaren en de slagplaat.
– Draai de schroeven aan de bovenkant van het voorblad iets losser of vaster.
De meeste mensen vinden het eng om zomaar aan hun cajón te sleutelen, maar als je het voorzichtig doet en na elke kleine verandering even op het voorblad slaat om te luisteren of je het mooi vindt, kun je hem zelf makkelijk leren afstellen.
Ik wil graag thuis oefenen, maar het is hier nogal gehorig.
Maak goede afspraken met buren en huisgenoten.
Is spelen thuis lastig? In Utrecht kun je studioruimtes huren bij bijvoorbeeld Parnassos (centrum), dB’s (wijk Zuilen/West), en The Music Space (wijken Oog in Al & Oost).
Of probeer eens het volgende:
– Om het geluid van je cajón te dempen, kun je een deken half in je cajón stoppen. Zorg dat het klankgat goed dicht zit.
– Oefen op de zijkant, dat scheelt enorm in volume.
– Helemaal gedempt oefenen kan op de cajón met de hoes eromheen.
– Oefenen kan ook op de rand van je bed, op je benen, op een boek, of op de tafel. Dit is misschien niet de beste methode om je techniek te oefenen, maar je krijgt zo wel patronen onder de knie en je motoriek en je ritmegevoel zullen er zeker door vooruit gaan.
Ik wil graag samenspelen met anderen, maar ik ken niemand.
De docent kan je in contact brengen met andere cajónleerlingen of gitaarleerlingen van je eigen niveau.
Twee keer per jaar is er een flamencomiddag speciaal voor (oud)leerlingen en overige geïnteresseerden waar je in een informele en gezellige sfeer kunt spelen op een klein open podium, andere flamencoliefhebbers kunt ontmoeten, en samen kunt jammen. Voor data, zie Judy’s evenementenkalender op Facebook.
Waar kan ik info vinden over flamenco-optredens bij mij in de buurt?
Voor optredens van Judy met haar groep Contratiempo en flamencoleerlingenmiddagen, zie haar evenementenkalender op Facebook.
Voor optredens van andere artiesten, kijk op www.terremoto.nl, www.mundoflamenco.nl, www.flamencoagenda.nl en www.flamencobiennale.nl.
Ik zou wel meer naar flamencomuziek willen luisteren, maar ik heb geen flauw idee waar ik moet beginnen.
Google om te beginnen eens op de grote namen uit de flamenco:
– Flamencogitaristen als Paco de Lucía, Tomatito, Gerardo Núñez en Vicente Amigo
– Flamencozangers als Camarón, Miguel Poveda, Diego El Cigala en Potito
– Flamencozangeressen als Estrella Morente, Montse Cortés en La Macanita
Op YouTube kun je veel filmpjes van deze en andere flamenco-artiesten vinden.
Ik wil graag bekende flamencopercussionisten bestuderen, wie raad je aan?
Google of zoek op YouTube eens naar top-percussionisten als Piraña, Paquito González, Ramón Porrina, Sabú, Lucky Losada, Manolo Soler, Rubem Dantas en Tino di Geraldo.